Can Şişman / Milliyet.com.tr – Toplumsal medya platformlarının popülerliklerini koruyabilmeleri ve trend kalabilmeleri için sık sık yeniliklere başvurmaları koşul. Bu yenilikler bilhassa Facebook, Twitter ve Instagram üzere platformlarda kullanıcıların beklentileriyle şekilleniyor.

Facebook ve Instagram’a nazaran yeniliklere daha az başvuran Twitter’dan hayli şaşırtan bir yenilik geldi. Twitter’ın bir müddettir ‘Articles’ ismi verilen bir özelliği test ettiği konu bahis oldu.. Şu anda test basamağında olduğu bildirilen bu yeni özelliğin kısa bir mühlet içinde kamuoyu ile paylaşılacağı öğrenildi.

Twitter’ın ‘Articles’ özelliği ile uzun paylaşımlara müsaade vereceği belirtiliyor. Bu özellik sayesinde kullanıcıların 280 karakter hududuna takılmadan istedikleri uzunlukta paylaşımlar yapabilmesinin önü açılmış olacak. Pekala Twitter’ın yeni ‘Articles’ özelliği beraberinde neler getirecek? Mevzuyu Marmara Üniversitesi Bağlantı Fakültesi Görsel İrtibat Tasarımı Anabilim Kolu Lideri Doç. Dr. Ali Murat Kırık ve Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır ile konuştuk.

‘TWITTER’IN YAPISINI DERİNLEMESİNE ETKİLEYECEK’

Global çapta gündemi belirleyen en kıymetli toplumsal medya platformlarından biri olan Twitter’ı birçok kişi çoğunlukla görselden çok yazıya değer verdiği için kullanıyor. Lakin platformdaki gönderimlerin yalnızca 280 karakterle hudutlu olması pek çok kullanıcının şikâyetçi olduğu bir husustu. Pekala Twitter neden artık bu adımı attı? Twitter, Reddit gibisi bir ‘çevrimiçi blog ya da forum’ üzere bir mecraya mı evriliyor? Twitter’ın bu atılımını kimsenin beklemediğini söyleyen Doç. Dr. Ali Murat Kırık, kullanıcıların platformda makaleler yazmasına müsaade verecek ‘Articles’ özelliğiyle birlikte artık tweet göndermek için mevcut 280 karakter hududunun aşılacağını belirtti.

“Twitter kullanıcıları, mesaj dizileri aracılığıyla daha uzun modüller yayınlayabilecek” diyen Doç. Dr. Kırık, Twitter’ın yola mikroblog sitesi olarak başladığını lakin son yeniliklerle birlikte artık bir blog sitesine evrildiğini söyledi. Platformun 2006’da birinci sefer piyasaya sürüldüğünde tweet’lerin 140 karakterle sonlandırıldığını, 2018’deki 280 karakter yeniliği ile kullanıcıların kendilerini söz etmelerinin kolaylaştığını hatırlatan Doç. Dr. Kırık, “Bu özellik Twitter’ın yapısını epeyce derinlemesine etkileyecek üzere gözüküyor” diye konuştu. Çevrimiçi bloglara olan ilginin son devirlerde önemli oranda bir artışa geçtiğini vurgulayan Doç Dr. Kırık, “Atılan bu adımı Twitter’ın çağın muhtaçlıklarını karşılamak ismine gerçekleştirdiğini söyleyebilmek mümkün” yorumunda bulundu.

‘ABD’DE BİR KİŞİ EN AZ ÜÇ SERVİSE ÖDEME YAPIYOR’

Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır, abonelikli dijital servislerin son yılların yükselen trendi olduğunun altını çizdi. ABD’de kişi başına düşen dijital abonelik servis sayısının üçe ulaştığını belirten Bağtır, “Yani herkes en az üç servise aylık ödeme yapıyor. Yayıncı kuruluşlar, görüntü yayıncıları, müzik servisleri şu an en tanınan olanları” diye konuştu. Dijital abonelik servislerine olan ilgiyi fark eden toplumsal mecraların bu pastadan hisse almak için çalışmalar yürüttüğünü söyleyen Bağtır, “Instagram, influencer’lara abone olma periyodunu resmen başlattı. Bunu fark eden Twitter da profesyonel hesap yapısını süratlice tamamlayarak Twitter Blue’yu çıkardı” dedi.

Toplumsal medya mecraları ortasında Twitter’ın haber kategorisinde rakiplerine avantaj sağladığını söyleyen Bağtır, “Twitter, bilhassa haber yayıncılarının Twitter Blue’da abone kazanmalarını ve yayıncıların abonelerine kaliteli içerikler sunmalarını istiyor” diye konuştu. Platformun geliştirdiği yeni ‘Articles’ özelliğinin, Twitter Blue’ya geçmiş haber yayıncıları için tasarlanmış olabileceğini belirten Bağtır, “Yeni ‘Articles’ özelliği kuvvetle beklenen Twitter Blue’ya geçmiş haber yayıncılarının aboneleri tarafından okunabilecek uzun içerikler hazırlaması için tasarlandı. Aboneler böylelikle Twitter içinden çıkmadan günün köşe yazısının tamamını okuyabilecekler” dedi.

280 KARAKTERE DE Mİ VEDA EDECEĞİZ?

‘Articles’ özelliği hayata geçtiğinde Twitter’ın tabiatının tam manasıyla değişeceğini söyleyebilmenin mümkün olmadığını belirten Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Yapılan araştırmalara baktığımızda Twitter’ın karakter sınırlamasına sahip olması popülaritesini artırmaktadır” diye konuştu. Toplumsal medya kullanıcılarının okumayı çok fazla sevmediğini ve anlatılmak isteneni kısa bir vakit dilimi içinde okumayı amaçladığını söyleyen Doç. Dr. Kırık, yeni özelliğin Twitter’ın var olan yapısını etkilemeyeceğini söyledi.

‘Articles’ özelliğinin şimdilik yalnızca Twitter Articles için geçerli olmasının beklendiğini belirten Doç. Dr. Kırık, 280 karakterlik eski sisteme kısa vadede tam manasıyla veda etmediğimizi belirterek “Ancak özgün içerik oluşumu açısından makale özelliği çok tesirli olacak ve hazırlanan içerikler arama motorlarında üst sıralarda bile yer alabilecektir” diye konuştu.

Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır da karakter hududunun, toplumsal medyanın doğum yıllarında yeni bir fikir olarak konu bahis oldu.ğını ve bu kuralın Twitter’ın öbür mecralardan ayrışma noktası olarak kullanıldığını vurguladı. “SMS kültürünün devam ettiği yıllardı ve Jack Dorsey, Twitter’ı SMS tabanlı durum bildirme sitesi olarak tasarlamıştı. Dorsey, 2018’e kadar ise ağır baskılara karşın karakter sonunun kaldırılmasını kabul etmedi” diyen Bağtır, istatistiklere nazaran bugün atılan tüm tweet’lerin yalnızca yüzde 3’ünün 140 karakterin üzerinde olduğunu hatırlattı. 2018’den sonra karakter hududunun 280’e çıkmasının Fleets isimli story denemesi ve Twitter’ın öteki mecralarla müsabaka uğraşından kaynaklandığını söyleyen Bağtır, Twitter’ın karakter hududunu uzun vadede büsbütün kaldıracağını düşünmediğini vurguladı.

‘EĞER KARAKTER HUDUDUNU BÜSBÜTÜN KALDIRACAK OLSALARDI…’

Pekala karakter sonunun ortadan kalkması ya da kalkmaması üzere radikal bir karar Twitter’ın itibarını nasıl etkileyebilir? Twitter’ın karakter hududunu büsbütün kaldıracağını söyleyebilmenin şimdi erken olduğunu söyleyen Doç. Dr. Ali Murat Kırık, “Açıkçası bunun olacağını iddia etmiyorum. Çünkü buna dair atılmış somut bir adım kelam gelimi edilen değil” yorumunda bulundu. Twitter’ın uzun yazılara imkân tanıması kararını öteki platformlar üzerinden örneklerle açıklayan Doç. Dr. Kırık, “Linkedin üzerinden örnek verecek olursak tıpkı durum burada da geçerli. Daha uzun yazılar makale formatında yayınlanıyor. Tekrar Facebook Notes özelliğini de hatırlamak gerek. Kullanıcılara not yazma, fotoğraf ekleme ve isteğe bağlı olarak harici kaynaklardan blog girişlerini içe aktarma imkanı sunan bir blog platformu üzere çalışan bu sistemle Twitter Articles’in benzerliği birinci bakışta göze çarpıyor” diye konuştu.

Twitter’ın karakter sonunun kısa vadede büsbütün kaldırmayı düşünmediğini söyleyen Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır, “Eğer karakter sonunu büsbütün kaldıracak olsalardı bunu tweet içinde yaparlardı. Articles üzere ek bir modüle muhtaçlık duyulmazdı” diye konuştu. Twitter’daki karakter sonunun uzun vadede büsbütün kalkmasının platforma önemli bir paha kaybettireceğini vurgulayan Bağtır, yeni özelliğin ‘karakter sonu olmayan tweet’ üzere algılamanın yanılgılı olacağını belirtti. “Yeni ‘Articles’ özelliği daha evvel Facebook’ta uzun yıllar duran ve hak ettiği ilgiyi görmediği için kaldırılan ‘Notlar’ özelliği ya da Linkedin’deki ‘Yayınlar’ özelliğinin kopyası formunda olacak” diyen Bağtır, profesyonel hesap kullanmayanlara bu özellik açıldığı takdirde kullanım oranının düşük kalacağını söyledi.

‘İLGİ HER GEÇEN GÜN ARTIYOR’

Facebook trendliğini günden güne kaybediyor. Popülerlik tahtını Z neslinin favorisi Instagram’a kaptırmak üzere. Twitter ise hiçbir vakit rakipleri ortasında en trend mecra olmasa da bilhassa gündeme dair haber akışına en kolay erişim veren mecra olması bakımından beğenilen olmayı sürdürüyor. Pekala Twitter’ın son periyotta aldığı kararlardan hangileri olumlu, hangileri olumsuz? Akıllı telefonlar ve tabletler sayesinde Twitter’a üye olmanın ve erişebilmenin çok kolay olduğunu söyleyen Doç. Dr. Ali Murat Kırık, bu mecranın ekseriyetle bir kişi ya da ya bir işletme tarafından tanıtım emeliyle kullanıldığını söyledi.

Twitter’ın haber akışının gerçek vakitli ve kronolojik sırada olduğunu hatırlatan Doç. Dr. Kırık, platformun artı özelliklerini “Twitter’ın analitik sistemi inanılmaz derecede yararlıdır. Dataların görselleştirilmesini içeren şahane bir gösterge panosuna sahiptir. Hashtagler aracılığıyla gündem oluşturmak ve farkındalık meydana getirmek epeyce kolaydır” diyerek sıraladı. Platformun eksi özelliklere de sahip olduğunu söyleyen Doç. Dr. Kırık, “Örnek vermek gerekirse Twitter Fleets özelliğini bir anda sundu ve kaldırdı. Görsellik isteyenler Instagram’ı tercih ediyor. Her mecrada her uygulama tutacak üzere bir durum yok” diye konuştu. Twitter Spaces isimli sohbet odalarının şu anda kullanıcıları cezbettiğini belirten Doç. Dr. Kırık, “Bu adım son derece değerli. Bu sohbet odalarına ilgi her geçen gün artıyor” dedi. Doç. Dr. Kırık, içeriklerin filtrelerden geçmemesinin ve bot hesaplara olarak tanımasının ise Twitter’ın eksi özellikleri olduğunu belirtti.

‘MAVİ TİK UYGULAMASINI YÜZLERİNE BULAŞTIRDILAR’

Facebook’un son 7-8 yıldır kan kaybettiğinin düşünüldüğünü lakin bu mecradaki kullanıcı sayısının daima arttığını ve dijital medyanın merkezi pozisyonunda olduğunu vurgulayan Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır, Instagram’ın ise son yıllarda attığı kimi yanlış adımları temizlemenin peşinde olduğunu söyledi. “Twitter’ın her vakit sadık ve çizgisini bozmayan bir kitlesi var” diyen Bağtır, Twitter’ın bu kitleyi genişletmek için getirdiği ‘Story’ özelliğinin yanlış bir karar olduğunu ve fazla yayında kalmadan kaldırıldığını hatırlattı.

Platforma eklenen ‘Sesli tweet’ özelliğinin de tutmadığı için kaldırıldığını söyleyen Bağtır, şu anda uygulamada olan ‘Ses odaları’nın nispeten kullanıldığını söyledi. “Listeler, anlar üzere daha birçok özellik Twitter’ın ayrıntılarında kullanılmadan duruyor” diyen Bağtır, kullanıcıların bu özellikler yerine çalıntı tweet’lerden uzak, düzmece haberlerin olmadığı, şikâyet ve akının gerçekliğinin denetim edilebildiği, yazılanların herkese ulaşabildiği bir mecra istediklerini söyledi. Twitter’ın ‘Mavi tik’ uygulamasında da önemli ıstırapların yaşandığını hatırlatan Bağtır, “Verified badge (mavi tik) hesap onay sürecini bile yüzüne bulaştıran bir mecradan başka saydıklarımı yapmasını beklemek hayal olur” diye konuştu.

‘2023’TEKİ KIYMETLİ ÖLÇÜDE MAKSATLARI…’

Pekala Twitter gelecek 10 yıl içinde nasıl bir pozisyona sahip olacak? Twitter trend olmayı sürdürebilmek için hangi değerli adımları atmalı, hangi kararlardan vazgeçmeli? Son vakitlerde platformda Spaces, Harika Follows ve Twitter Blue üzere özelliklerin kullanıcılara sunulduğunu hatırlatan Doç. Dr. Ali Murat Kırık, Twitter’ın Almanya yetkilisi Laurent Buanec’ın görüşlerinin dikkat cazip olduğunu söyledi. Doç. Dr. Kırık, “Blanc, Spaces için, organizatörlerin yarattıkları özel bir alan için bilet satabilecekleri ‘Biletli Alanlar’ üzere ek fonksiyonlar planladığını belirterek Twitter sohbetine içerikleriyle katkıda bulunan herkese mikro ödeme özelliğiyle yeni bir para kazanma formülü sunacaklarını belirtti” dedi. Twitter’ın kullanıcı tabanını artırmak için çaba ettiğini ve platformun viral pazarlamanın merkezi olduğunu söyleyen Doç. Dr. Kırık, “Sitede bir şey ön plana çıktığında internette yıldırım süratiyle yayılabiliyor. Twitter, öbür hiçbir yerde bulunamayacak bir bağlantı kanalı olarak eşsiz bir role sahiptir” yorumunda bulundu.

Twitter’ın 2023 yılına kadar gelirini ikiye katlayarak 7 milyar doların üzerine çıkarma planının dikkat alımlı olduğunu söyleyen Doç. Dr. Kırık, “Jack Dorsey, insanların Twitter’ı birlikte çalışmak istedikleri şahısları bulmak yahut ilgi alanlarını paylaşmak için kullandıklarını belirterek mecranın işe alım için uygun bir yer haline gelebileceğini söyledi” dedi. Twitter’ın gelecekte reklam dışında gelir elde etmenin yeni yollarını aradığını söyleyen Doç. Dr. Kırık, “Bu yeni yollar, tweet’leri planlamak ve birden fazla hesabı yönetmek için gösterge panosu olan TweetDeck üzere hizmetler için abonelik fiyatı almak üzere fikirleri kapsıyor” dedi. Twitter’ın bu süreçte özgün kalması ve başka toplumsal medya platformlarının özelliklerini taklit etmemesinin son derece kıymetli olduğunun altını çizen Doç. Dr. Kırık, “Aksi takdirde Twitter, kullanıcıların kaçış noktası olmaktan çıkacaktır” dedi.

‘DÜNYA ÖNÜMÜZDEKİ 10 YIL İÇİNDE BÜYÜK BİR DEĞİŞİME HAZIRLANIYOR’

Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır ise Twitter’ın marka kıymetini kolay kolay kaybetmeyeceği görüşünde. Lakin ona nazaran tehlike çanları çalmaya başladı. “Gelecek 10 yıl biraz tehlikeli” diyen Bağtır, bizi gelecekte çok büyük bir değişimin beklediğini söyledi. “Bilgisayar ve internet bulundukları devrin majör gelişmeleriydi. Zira kendilerinden sonra gelen her şeyi büsbütün değiştirdiler” diyen Bağtır, bu değişiklik süreci içinde binlerce minör değişikliğin yaşandığını ve bugünlere işte o değişimler sonucu geldiğimizi söyledi. Bağtır, “Disketten CD’ye, CD’den DVD’ye ve en son USB belleklere geçtik. Fakat bu geçişlerde büyük şaşkınlıklar yaşamadık. “Bu nasıl kullanılıyor?” diye araştırma yapmadık, rastgele bir eğitim almamız gerekmedi. Fakat önümüzdeki 10 yıl daha farklı olacak” dedi.

10 yıl içinde büyük bir değişimin yaşanacağını söyleyen Bağtır, “Dünya önümüzdeki 10 yıl ‘Metaverse’ ile birlikte en az bilgisayarın icadı ya da internetin kullanımının başlaması kadar büyük ve kıymetli bir değişime hazırlanıyor” diye konuştu. Bu büyük değişimde herkes yerini aldığında artık tweet atmaya gereksinim olmayabileceğini vurgulayan Bağtır, “Metaverse cihanı içinde avatarını durumu bildirdiğinde bunu Twitter’la yapabilir. Neler olacağını daima birlikte göreceğiz lakin şu da bir gerçek ki şimdiden varsayım edemeyeceğimiz çok büyük değişiklikler olacak” yorumunda bulundu.

‘BÜYÜK BİR AKINA UĞRAYACAK’

Ve herkesin merak ettiği soru… Twitter’ın yasaklara karşı takındığı tavrı fazla özgürlükçü bulunduğu için birden fazla vakit eleştiriliyor. Örneğin bir diğer toplumsal medya mecrasında cinsel içerikli paylaşımlara ya da suistimale davetiye çıkaran, kullanıcıları tehlike altında bırakan bildiri ve bildirimlere karşı süratli tedbirler alınırken Twitter birçok vakit berbat niyetli şahıslara karşı öbür platformlara nazaran daha fazla kayıtsız kalıyor. Pekala yeni ‘Articles’ özelliği platformun halrehberaydin.comzırda tartışılan güvenliğine büyük bir darbe indirebilir mi? Kullanıcılar, karakter hududu olmadan atılan çeşitli gönderimlerle güvenlik sorunları yaşayabilir mi?

Toplumsal Medya Uzmanı Serdar Bağtır, Twitter’ın yeni özelliğinin yanlış kullanıma açık olduğunu vurguladı. “Eğer ‘Articles’ özelliğini Linkedin ‘Yayınlar’ özelliği üzere herkese açık notlar haline getirirlerse, arama motoru optimizasyonu yapmaya çalışan SEO uzmanları tarafından bu alan büyük bir atağa uğrayacaktır. Bu alana özensizce hazırlanmış ve makul sözleri hedefleyen uzun yazılar eklenecek, içine şirketlerin web sitelerinden linkler serpiştirilecektir” diyen Bağtır, Twitter’ın domain otoritesi 100 üzerinden 100 olan birkaç internet sitesinden biri olduğu için bilhassa maksat haline geldiğini söyledi. Atılan tweet’lerin saldırganlık ve cinsel içeriklerin yaygınlaşması için kâfi bir silah olduğunu söyleyen Bağtır, “Bu alanın başka makûs niyetli şahıslar için ekstra bir avantaj sağlayacağını ise düşünmüyorum” diye konuştu.

‘KONTROL SAĞLANMAZSA KULLANICI KAYBEDEBİLİRLER’

Doç. Dr. Ali Murat Kırık ise Twitter’ın filtreleme ve sansür açısından en zayıf toplumsal medya mecrası olduğuna dikkat çekti. Cinsel içerikli paylaşımların bu platformda rahatlıkla yer alabildiğini belirten Doç. Dr. Kırık, “Twitter, spam yani istenmeyen mesaj noktasında da en ağır paylaşıma sahip toplumsal paylaşım ağıdır” dedi. İstenmeyen mesajlar konusunda pek çok kullanıcının Twitter’dan rahatsızlık duyduğunu ve her içeriğin paylaşılmasının özgürlük yeri oluşturmadığını lisana getiren Doç. Dr. Kırık, “Silinen tweet’ler ve devlet önderlerinin kapatılan hesapları da bu mecrayı daima tartışılır bir duruma getirmektedir” diye devam etti.

‘Articles’ özelliğinin de birebir riskleri bünyesinde barındıracağına dikkat çeken Doç. Dr. Kırık, “Kontrol sağlanmazsa Twitter’ın gelecekte kitle kazanmaktan fazla kullanıcı kaybedeceğini söyleyebilmek mümkündür” diye konuştu. Günümüzde başka platformlardaki kapsayıcılığın Twitter’da kelam gelimi edilen olmadığını söyleyen Doç. Dr. Kırık, “Twitter çok önemli adımlar atmalı. Her kesiti bünyesine almak istiyorsa denetim ve kontrol manasında birtakım somut adımları atmalıdır” dedi.