Efnan Atmaca x efnan.atmaca@milliyet.com.tr

Alain Corbin, “Sessizliğin Tarihi” isimli kitabında sessizliğin bir manada rablerin müziğini işitebilmenin şartı olduğunu müellif. Antik kentler, üzerlerine sinen sessizlikle bu müziği en hoş yansıtan yerlerdir. Ünlü fotoğrafçı Axel Hütte de fotoğraflarında müziği duyabileceğiniz bir sanatçı. Borusan Contemporary’nin sıhhat önlemleri nedeniyle bir müddettir kapalı olan Borusan Perili Köşk’te açtığı “Chronostasis” isimli stant bu üçünü bir ortaya getiriyor ve Hütte’nin objektifinden sanatseverleri Anadolu’nun antik kentlerinin varlıklı tarihini yine keşfetmeye çağırıyor.

Bir diyalog daveti

28 Ağustos’a kadar ziyaret edilebilecek stant için Hütte, 2017 ve 2018 yıllarında Türkiye ziyaretleri gerçekleştiriyor ve Efes, Milet, Perge, Sagalassos, Hierapolis ile Afrodisias’ın da ortalarında bulunduğu 14 antik kenti kapsayan rotada bir dizi çekimler yapıyor. Projeye sanatkarın inisiyatifiyle Didim ile Milet üzere farklı yerleşimler de dâhil oluyor ve kelam gelimi edilen proje Ege ve Akdeniz coğrafyasındaki antik kentlerin yorumlanıp belgelendiği görkemli bir “Asya Minör antik kentleri” projesine dönüşüyor. Standa bir kitabın da eşlik ettiği projede yer alan fotoğraflar aslında bir diyalog daveti. Dünün bilgeliğini bugüne taşıyan birer köprü. Zira Hütte antik dünyayı vakitsiz bir bakışla bugüne getiriyor. Sanatçı, fotoğraflamayı seçtiği âna odaklanarak, bakışı donduruyor ve izleyeni, düş gücünü harekete geçirmeye davet ediyor. Bu davetle antik yerleşimleri ölümsüzleştirmeyi amaçlıyor Hütte ve izleyiciyi vakit ve yer algılarından azade kılarak büyüleyici olağanüstü varlıkteki imgelerle baş başa bırakıyor. Antik kentlere ilişkin alışılagelmiş fotoğrafların donukluğunun tersine onlara yaşanmışlık katmaya çalışıyor Hütte. Kullandığı tekniklerle üzerlerindeki tozu siliyor. Tüm yerleri tarihin gölgesinden çıkarıp günümüze ulaştırarak görsel bir canlılığa kavuşturuyor. Fotoğraflarında kesinlikle bir sonrakine göndermede bulunan Hütte, bu stantta de imgeler ortasında bağlar kurarak antik kentlerin taşıdığı müziği fotoğraflarına yansıtıp bir bütün oluşturuyor. Standın ismi “Chronostasis”i küratörü Hans Irrek açıklıyor: “Chronostasis bir çeşit anlık yanılsamadır ve bu esnada yeni bir uyaranın beyinde yarattığı birinci zlenim mühleti, olduğundan uzunmuş üzere görünür. Bu stant de vakitle ilgili algı dönüşümlerinden yola çıkarak hazırlandı. Hütte’nin anlayışına nazaran fotoğraf, bir yanda bakışın dondurulduğu, sükûnete kavuştuğu bir anı yansıtırken öte yanda izleyenin düş gücünü harekete geçiren bir kıvılcımdır. Hütte için fotoğraf, anın özü manasına gelir.” Axel Hütte ise Borusan Contemporary’nin siparişi üzerine hazırladığı proje için “Bir fotoğraf projesi, gerçekliği imgelerin şiirsel görünüşlerine dönüştürmek için yeni bir yol bulmak dışında özel bir maksat taşımayan bir yaklaşımla başlar. Görünümün vakitsiz olduğunu düşünmek yanlıştır. Sadece çeşitli estetik stratejilerle zamansızlık illüzyonu yaratılabilir. Fotoğraflarımda insanlara yer vermekten kaçınırım ve bunun yanında görüş alanının kesilmiş olması da oluşturduğum manzaranın kurgulandığına işaret eder” diyor.