Parkinson hastaları teşhis konulduktan sonra 20 yıl veya daha uzun süre bu hastalıkla birlikte yaşamlarını sürdürüyorlar. Fakat bu hal sorunla birlikte yaşam kalitesinde değişiklik olmayacağı anlamına ifade etmiyor. Hastalığın tamamen ortadan kaldırılmasına veya önlenmesine yönelik tedavi süreci halen netleştirilmediğinden, hastalık semptomların kontrol altına alınması üzerinde odaklanıyor.
Normal durumda insan beyninde belli nahiyelerde dopamin salgılayan beyin hücreleri (nöronlar) mevcuttur. Bu hücreler beynin substansiya nigra denilen alanında bulunmaktadır. Dopamin substansiya nigra ile vücut hareketlerini kontrol barındıran beynin diğer bölgeleri arasında dürtüleri ulaştıran araçtır. Dopamin insanların akıcı ve koordine hareketlerini yerine getirmeyi sağlar. Dopamin salgılayan hücrelerin 60-80% -i yok olunca yeterince dopamin üretilemiyor ve Parkinson hastalığının motor belirtileri ortaya çıkıyor. Bu süreci neyrodegenerasiya olarak adlandırılabilir.
Mevcut anlayışa göre Parkinson hastalığının erken belirtileri Enter sinir sistemi, beyin kütüğü ve koku yollarında ortaya çıkıyor. Bu şekilde Parkinson hastalığı bu nahiyələrdən beynin daha üst bölümlerine yani substansiya nigra ve beyin kabuğuna doğru yayılır. Sonuçta, koku hissiyatının kaybı veya azalması, uyku ihlalleri ve kabızlık belirtileri, titreme ve hareketlerde yavaşlama gibi görülen motor semptomlar daha önce oluşmaya başlar. Bu nedenle son yıllarda araştırmacılar hastalığın erken aşamasında belirginleşen sivil motor semptomları daha erken diaqnozlaşdıraraq hastalığın proqressivləşməsini durdurmayınca yollarını arıyorlar.
Hastalığın gözlem oranı:
Hastalık özellikle, orta yaşlarda ortaya çıkmaktadır. 50 yaşından önce başlaması çok nadiren görülür. Erkeklerde kadınlara oranla iki kat görülüyor. 60 yaşın çok insanlarda görülme sıklığı% 1 dir. Yaklaşık her 100000 kişiden 300 de görülmektedir.
Parkinson hastalığını ortaya çıkaran faktörler :
Genetik faktörlerin özel önemi sürecin oluşmasında etkisi vardır. Özellikle son yıllarda ortaya konulan bazı genetik mutasyonlara sahip kişilerde (LRRK2, a-sinuklein, parkin genleri), bu mutasyonlara sahip olmayan insanlara oranla daha çok görülmektedir.Anamnezi, esasen genç yaşta Parkinson hastalığı ortaya çıkan insanlarda daha kabarıktır. Her iki bireyde çift yumurta ikizlerinde gözlem faizi tek yumurta əkizlərinə oranla daha fazladır.
Parkinson hastalığından kaçınmanın yolları:
Bu hastalıktan korunmak mümkün değildir. Fakat bazı maddeleri daha çok kullanan insanlarda Parkinson hastalığının proqressivləşməsinin daha az olunduğu araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. İlk olarak sigara kullanımını belirtmek mümkündür. Sigara kullanıcılarında yakalanma yüzdesi 40 kez daha azdır. Ayrıca kafein kullanan kişilerde de risk daha düşüktür. Araştırmacılar kafeinin bu etkisi adenozin reseptörleri aracılığıyla yarattığını tetkik etmişlerdir.
Parkinson Hastalığın belirtileri:
Prosesde görülen belirtiler parkinsionizm başlığı altında toplanıyor. Bu, dört temel aşamadan oluşur:
1. Dinlenme durumunda titreme (tremor)
2. Eylemlerin yavaşlaması (bradikineziya)
3. Pasif eklem hareketlerini zorlaştıran kaslarda sertleşme (rigidlik)
4. koordinasyonda disbalansın oluşması (postural instabilita)
Sürecin motor belirtileri ortaya çıkmadan önce diğer belirtiler işaretlenmiş olabilir.Bunlar arasında ağrı, koku hissizlik ihlal, REM uyku davranış ihlali (gece canlı rüyalar görüp, çevrelerine zarar verme gibi bazı hareketlerle ortaya çıkan uyku ihlalinin) ve özerk sistem (mide-bağırsak sorunları, kan basıncında oluşan değişiklikler gibi) ihlaller da görülebilir. Parkinson hastalığının tipik belirtileri ortaya çıkmaya başladığında hareket ederken kolları iki yanda normal şekilde sallaya bilmeme, elde, ayaklarda veya çenede istirahat süresince titreme, mimiklerin kaybolması gibi maske yüz ifadesi, yazıların giderek küçülmesi, okunması imkansız hatta sahip olma, göz kırpma sayısında azalma , öne eğilmiş ve yavaş şekilde yürümek, sık sık yıxılmaların olması, küçük adımlarla hareket etme, donup kalmak, hareketin ve konuşma hızının yavaşlaması, yutma ihlalleri, kabızlık, cinsel işlev ihlalleri, depresyon, psixoz, hayal görme, hallüsinasiya, sabahları yuxulama, dürtüsel ihlaller, ciltte yağlanma (seboriya), ihtiyarlık psixozu da görülebilir.
Parkinsionizm başka hastalıklarla da birlikte görülebilir?
Sürecin en çok bahsedilen sebebi Parkinson hastalığı ile birlikte diğer hastalıklarda da parkinsionizmin yaranmasıdır. Bunlar arasında hidrosefali, multisistem atrofi, bazı medikamentozlar, beyin-damar tıkanıklığı, kronik beyin travmaları ve bazı beyin enfeksiyonları. Bu hastalıkların tanısında gözlenen strateji ve terapiyalar Parkinson hastalığından farklıdır.
Sorunun tedavisi :
Dahiliye üç ana başlık altında toplanır. İlk önce farmakoterapiya yapılır. Bu terapiyaya yeterince fayda görmeyen hastalarda cerrahi müdahale uygulanır.
psikoterapi : Bu tedavi yöntemi hastalığın en temel rehabilitasyon programıdır. Hastalara düzenli şekilde egzersizler öneriliyor. Ayrıca ağrı, sabah saatlerinde uykululuk durumu, mide-bağırsak faaliyetlerinde yavaşlama, REM uyku davranış ihlali, kabızlık, depresyon ve diğer Parkinson hastalığının non-motor belirtilerinin reabilitasiyasına yönelik terapiyalar uygulanmalıdır.